کرم خراط

کرم خراط با نام علمی Zeuzerapyrina L. (Lepidoptera: Cossidae)، به نام های پروانه فری، پروانه کرم خراط یا شب پره پلنگی نیز نامیده می شود و یکی از آفات چوبخوار است. لارو این پروانه خسارات زیادی به درختان میوه از جمله سیب و گردو و نهالستان ها وارد می کند.

این آفت در شرایط آب و هوایی معتدل گرم با فصل رویش طولانی خسارت بیشتری وارد می کند. کرم خراط آفتی است پلی فاژ و از ۷۴ گونه گیاهی تغذیه می کند. این آفت به تعداد زیادی از درختان میوه و درختان غیرمثمر حمله می کند. درختان سیب، گلابی، به، آلو، گیلاس، گردو، زیتون، انار، انگور، مرکبات و نارون از مناسب ترین میزبان های این آفت هستند. در ضمن خسارت آن روی افرا، بیدمشک، بید، نارون و بلوط نیز گزارش شده است.

این آفت زمستان را به صورت لارو در داخل تنه و شاخه های اصلی درختان سپری می کند. وجود آنها با مشاهده توده های قهوه ای از فضولات و خاک اره که از سوراخ روی تنه و سرشاخه بیرون زده، مشخص می شود. گاهی از این سوراخ، شیره گیاهی نیز خارج می شود.

کرم خراط در ایران هر یک یا دو سال یک نسل دارد و لاروها درون شاخه ها زمستانگذرانی می کنند. بیشترین خسارت این آفت مربوط به دوره لاروی است که لاروها پس از خروج از تخم ابتدا به سمت سرشاخه ها و ساقه های جوان رفته و از محل اتصال دمبرگ وارد درخت می شوند که در نهایت سرشاخه ها خشک می شوند. لاروها در تنه و شاخه های درختان میزبان ایجاد دالان های طولی ۳۰ الی ۴۰ سانتیمتر در عمق چوب نموده و باعث ضعف شدید درختان می شوند. خسارت اولیه از رگبرگ ها، دمبرگ ها و شاخه های کوچک شروع شده و به تدریج به شاخه های بزرگ تر منتقل می شود. جابجایی لاروها توسط تارهای بسیار نازکی انجام می شود که از غدد دهانی خود می سازند و باعث انتقال آنها از شاخه ای به شاخه دیگر می شود. از علایم حضور آفت، فضولات قهوه ای رنگ و خاک اره است که از سوراخ های تنه و سرشاخه ها بیرون ریخته می شود و گاهی از این سوراخ ها شیره نباتی هم خارج می شود. متاسفانه در سالیان گذشته، با توجه به تغییرات اقلیمی به وجود آمده و در نتیجه طغیان آفت، تغییراتی در رفتار آن پدیدار شده است که می توان به بروز و افزایش حالت میوه خواری در گردو اشاره کرد.

عمده ترین دلایل افزایش آفت کرم خراط در سال های اخیر:

– خشکی، افزایش دما و نداشتن زمستان های سرد و یخبندان

– کاهش فعالیت دشمنان طبیعی آفت

– تنش تغذیه و آبیاری

– نقل و انتقال نهال آلوده

– عدم رعایت بهداشت باغ و هرس مناسب درختان

کنترل زراعی، مکانیکی و بهداشت گیاهی در مقابل کرم خراط:

– تهیه بستر مناسب کشت: برای کشت درخت گردو باید یک سال قبل از احداث باغ گردو به غنی سازی خاک پرداخت. افزودن مواد آلی و کودهای پتاسیم و فسفره در پاییز همراه با شخم عمیق خاک، بخشی از از عملیات است. در پاییز چاله های کاشت به ابعاد یک متر حفر شود و ابتدا مقداری کود دامی و خاک سطحی در کف هر چاله کشت ریخته و بعد چاله ها را با خاک پوشانده تا اوایل بهار به حال خود رها باشند تا نشست کنند. در زمان کشت نیمه دوم اسفند در مناطق معتدل و سردسیری ایجاد چاله به عمق ریشه نهال کفایت می کند. باید توجه داشت که کم بودن عمق خاک مانع رشد ریشه ها و ضعف درخت می شود.

– هرس و حذف شاخه های آلوده به لارو آفت و سوزاندن آنها

– سربرداری: سربرداری بیشتر از شاخه برداری سبب تقویت رشد منطقه ای در درخت می شود، چون جوانه های باقیمانده را از غلبه جوانه انتهایی آزاد کرده و چون جوانه ها در نزدیکی نوک شاخه تجمع دارند، سربرداری، تعداد نسبتا زیادی از نقاط رشد بالقوه را حذف کرده و بنابراین جوانه ها باقیمانده را تحریک می کند.

– استفاده از سیم مفتولی مسی و حرکت مستقیم جلو عقب در دالان لاروها

– استفاده از ارقام مقاوم و محلی هر منطقه

– انجام آبیاری صحیح و به اندازه کافی

– تغذیه مناسب درخت گردو

کنترل فیزیکی کرم خراط:

– استفاده از تله های نوری

– استفاده از تله های فرومونی

کنترل بیولوژیک کرم خراط:

کرم خراط در طول زندگی خود مورد حمله دشمنان طبیعی قرار می گیرد. تخم های آفت مورد تغذیه مورچه ها قرار می گیرد. لاروهای سن پایین آفت توسط برخی شکارگرها مانند سن شکارگر Oriusnigerwolff (Hemiptera: Anthochoridae) مورد تغذیه قرار می گیرند. فعالیت برخی پرندگان مانند دارکوب در تغذیه لاروهای سن بالای آفت درون چوب درختان میزبان نیز حائز اهمیت است.

کنترل شیمیایی کرم خراط:

– استفاده از حشره کش ایندوکساکارب (آوانت) SC15% به میزان ۴۵۰ گرم در لیتر بر طبق نظر کارشناس در زمان تخمگذاری و لارو سن یک حشره

برای تهیه سم حشره کش ایندوکساکارب (آوانت) و یا هرگونه مشاوره، می توانید با شماره شرکت پخش سراسری نوژن تماس حاصل فرمایید.